W ramach projektu tutoringowego w Pre IB przygotowałam ankietę dotyczącą stresu wśród młodzieży (w przedziale wiekowym: 13 – 18 lat). Wybrałam ten temat ze względu na jego uniwersalność i powszechność. Uważam, że stres w mniejszym lub większym stopniu wpływa na życie każdego człowieka. Jest trudny do uniknięcia, dlatego dobrze jest wiedzieć o nim jak najwięcej: w jaki sposób się objawia, jakie bodźce go powodują oraz jak można z nim sobie radzić.
W celu stworzenia ankiety sięgnęłam po inspirację do artykułów i badań psychologicznych, biorąc pod uwagę zarówno własne obserwacje, jak i spostrzeżenia innych osób.
Przygotowując ją, dużo się nauczyłam o tym temacie, ale wydaje mi się, że po analizie wyników dowiedziałam się jeszcze więcej. W dalszej kolejności, prawdopodobnie w maju, na podstawie wyników stworzone będą plakaty. Tymczasem w artykule przedstawię najpopularniejsze odpowiedzi z każdej kategorii.
Na ankietę odpowiedziało 70 uczniów z różnych szkół i krajów (pytania wielokrotnego wyboru + pytania otwarte).
Najpopularniejsze objawy stresu
Wykres przedstawiony poniżej przedstawia najpopularniejsze objawy stresu wśród młodzieży.
- problemy ze spaniem – 43 głosów (61.4%)
- nerwowość – 41 głosów (58.6%)
- problemy ze skupieniem się – 41 głosów (58.6%)
- obniżona samoocena – 40 głosów (57.1%)
- złe samopoczucie – 40 głosów (57.1%)
- bóle głowy – 36 głosów (51.4%)
Innymi ciekawymi i być może niespodziewanymi objawami, na które również głosowano były rytuały sprawdzania, przeziębienia lub infekcje, zmiany w apetycie oraz tiki nerwowe, np. drganie nogą. Przed utworzeniem tej ankiety nie zdawałam sobie sprawy z ogromnej ilości zachowań i problemów, które mogą być bezpośrednim skutkiem stresu.
Chociaż często łatwo jest zauważyć objawy grypy, tymczasem określenie objawów stresu może być znacznie trudniejsze. Moim zdaniem umiejętność zidentyfikowania objawów (i przeprowadzenie mini-diagnozy) jest bardzo przydatna.
Jeśli jesteśmy świadomi naszego stresu, mamy większą szansę na kontrolę nad nim i możemy podjąć odpowiednie kroki do jego zminimalizowania.
Najpopularniejsze powody stresu
Wykres przedstawiony poniżej przedstawia najpopularniejsze powody stresu wśród młodzieży, czyli
- szkoła – 58 głosów (82.9%)
- wizja przyszłości – 47 głosów (67.1%)
- porażki – 45 głosów (64.3%)
- wygląd zewnętrzny – 41 głosów (58.6%)
- kłótnie – 32 głosów (45.7%)
- poznawanie nowych ludzi – 29 głosów (41.4%)
Po odczytaniu tych wyników, byłam nieco zaskoczona przewagą stresu powiązanego ze szkołą nad innymi czynnikami. Byłam też mile zdumiona zaangażowaniem ludzi, którzy dopisali dodatkowe przyczyny stresu mające wpływ na ich życie. Kilka osób wspomniało o tym, że stres u nich bierze się z przekonania, że nie są wystarczajaco dobrzy dla ludzi, których kochają.
Inne osoby utożsamiały stres z:
- różnymi turniejami
- byciem ocenianym przez innych
- niewiedzą
- aktualną polityką globalną
Przyczyny stresu w szkole
Wykres przedstawiony poniżej przedstawia najpopularniejsze powody stresu w szkole wśród młodzieży.
- egzaminy – 46 głosów (65.7%)
- niskie oceny – 43 głosów (61.4%)
- brak czasu na wykonanie zadania – 41 głosów (58.6%)
- duża ilość pracy domowej – 36 głosów (51.4%)
- wystąpienia publiczne (prezentacje) – 36 głosów (51.4%)
- presja wewnętrzna – 31 głosów (44.3%)
Niektóre osoby dopisały, że u nich przyczyną stresu jest porównywanie się z rówieśnikami, znęcanie, oraz nauczyciele, którzy źle uczą.
Najpopularniejsze sposoby radzenia sobie ze stresem
Wykres przedstawiony poniżej przedstawia najpopularniejsze sposoby radzenia sobie ze stresem wśród młodzieży.
- oglądanie filmów, seriali, lub YouTube – 29 głosów (42%)
- spanie – 28 głosów (40.6%)
- płakanie – 25 głosów (36.2%)
- rozmawianie z kimś – 24 głosów (34.8%)
- racjonalizacja – 23 głosów (33.3%)
- spędzanie czasu z przyjaciółmi lub rodziną – 21 głosów (30.4%)
Na podstawie tych wyników widać, że ludzie są bardziej podatni na korzystanie z metod ucieczkowych lub eskapizmu, być może dlatego, że nie wiedzą jak sobie radzić z problemem, więc odkładają go na bok. Tłumią go zamiast stawić mu czoła. Niektóre osoby dodały, że grają w gry komputerowe, chodzą na siłownię lub spotykają się z psychologiem.
Pod koniec ankiety uwzględniłam pytanie otwarte, które brzmiało „Czy masz jakieś rady dotyczące radzenia sobie ze stresem?” Dużo osób odpowiedziało w sposób bardzo ciekawy. Wspomniano m.in. o tym, żeby:
- patrzeć na sytuację z racjonalnego punktu widzenia i nie marnować czasu
- dzielić się problemami z innymi
- wykonywać ćwiczenia oddechowe przez 10 minut każdego wieczora wyłączając przy tym
- sprzęty elektroniczne i wsłuchując się w relaksującą muzykę
- nie zapominać o dalekosiężnych celach
- zająć czymś umysł, żeby nie myśleć o stresującej rzeczy
Praca przy tej ankiecie przyniosła mi refleksję i mam nadzieję, że osoby które ją wypełniły również znalazły chwilę na zadumę nad samym sobą. Wyniki potwierdziły, że wielu młodych ludzi zmaga się ze stresem na co dzień zarówno w szkole, jak i w domu.
Chociaż każdy odczuwa stres na swój własny sposób, problemy są uniwersalne bez względu na rodzaj szkoły i miejsce zamieszkania.
Dziękuję wszystkim, którzy wypełniając ankietę pomogli mi przeprowadzić analizę!
Emily Cross, Pre IB