Serię felietonów o ważnych pisarkach w dziejach literatury zaczniemy od Murasaki Shikibu.
Ta japońska twórczyni, żyjącą na przełomie X i XI wieku, napisała pierwszą powieść w historii, która jest uznawana za największe dzieło średniowiecznej literatury japońskiej.
Mistrzyni poezji
Choć jej prawdziwe imię jest nieznane, przypuszczamy że przydomek „Murasaki”, inaczej „fiolet”, wzięła od imienia jednej ze swoich fikcyjnych bohaterek. Z kolei „Shikibu” odzwierciedlał status społeczny jej ojca, ważnego urzędnika administracji cesarskiej. Ród z którego wywodziła się pisarka, należał do arystokracji japońskiej, dzięki czemu mogła sobie ona pozwolić na dobre wykształcenie. Zaliczała się do niego znajomość języka chińskiego, która w tamtych czasach była zastrzeżona głównie dla mężczyzn. Warto też wspomnieć że wraz ze swoją córką Kenshi, trafiła na listę Trzydziestu Sześciu Mistrzyń Poezji.
Opowieść o księciu Genji
Najważniejszym dziełem Murasaki jest zdecydowanie składająca się z 54 zwojów „Opowieść o księciu Genji”, napisana w 1008 roku. Opowiada ona o losach tytułowego księcia Genji, fikcyjnego syna cesarza Japonii. Choć główną postacią jest mężczyzna, kluczową rolę pełnią kobiety, z którymi przeżywa romanse. Dzięki ich postaciom, mamy zarys tego, jak wyglądało życie kobiet w świecie pisarki. Sukces tej powieści polega na głębokiemu wniknięciu w psychologię jej bohaterów, co wcześniej nie pojawiało się w innych tekstach literackich.
Źródło wiedzy o Japonii
Z pamiętników prowadzonych przez Shikibu, możemy wywnioskować że była ona dosyć samotna. Swego czasu nazywana pretensjonalną, arogancką czy nieprzyjazną, wolała spędzać wolny czas ślęcząc nad książkami. Dzięki temu zyskała ogromną wiedzę, jak na kobietę swojej epoki. W jej osobistych notatkach można znaleźć fragment, w którym przytacza słowa swojego ojca; „Jaka szkoda że nie urodziła się ona mężczyzną”, które wskazują na to że jej inteligencja dorównywała mężczyznom, co było rzadkością dla kobiet w tamtych czasach.
Dziś, dzięki temu że Murasaki Shikibu postanowiła nie trzymać się norm społecznych, możemy się wiele dowiedzieć z jej dzieł literackich o sytuacji politycznej i socjalnej XI wiecznej Japonii. Była ona niewątpliwe jedną z najważniejszych postaci w dziejach światowej kultury.
Maia Rosińska
Tekst napisany w ramach fakultetu dziennikarskiego.